Czy odbywanie kary przez kryminalistę oznaczać musi wyłącznie przebywanie w celi? Czy przestępca  ma możliwość odpracowania krzywdy, którą wyrządził? Czy my podatnicy musimy za to wszystko płacić? 

Każda krzywda wyrządzona drugiemu człowiekowi winna zostać zadośćuczyniona. Najlepszą formą odkupienia przewinienia jest praca. Odizolowanie bez możliwości odpracowania krzywdy, wydaje się być chwilowym pozbyciem się problemu. Rzeczywistość nie musi być taka, czego przykładem może być współpraca między Zakładem Karnym w Dębicy, a Gminą Dębica. Obydwie jednostki na podstawie podpisanego porozumienia realizują od 15 czerwca 2011 r. program pn. „Więzienny Ekosystem”. Celem powyższego zamierzenia jest resocjalizacja skazanych poprzez bezpłatną pracę na rzecz otaczającego ich środowiska (ekologii). Co najważniejsze, roboty te są korzystne dla wszystkich. Gmina oszczędza pieniądze, mieszkańcy uzyskują świadczenie w postaci potrzebnych i oczekiwanych przez lokalne społeczeństwa prac, a zakład karny realizuje program, który umożliwia skuteczną resocjalizację osadzonych. Odbywający karę dostają możliwość wcześniejszych zwolnień.

Początkowo propozycja wykonywania pracy na terenie Gminy budziła wśród mieszkańców obawę i zaniepokojenie. Z czasem, widząc ogrom działań jakie więźniowie wykonywali na rzecz lokalnego społeczeństwa, współpraca ta zaczęła być doceniana. Zmieniło się podejście mieszańców do pracujących więźniów, na co wpływ miał fakt, że osadzeni w ramach programu wykonywali tak ważne i istotne prace, jak likwidacja dzikich wysypisk, roboty porządkowe oraz oczyszczanie i udrażnianie rowów melioracyjnych (co zdaniem mieszkańców przyczyniło się do zminimalizowania problemu podtapiania gospodarstw w czasie obfitych opadów deszczu).

Wspólne działania Gminy i Zakładu Karnego ze względu na ich charakter są ewenementem na skalę kraju. Jest to przykład, na którym warto się wzorować. Adresatami podobnych porozumień nie muszą być wyłącznie samorządy gminne. Wiele zadań do wykonania jest również na wyższym szczeblu np. powiatowym. Warto zatem zachęcać inne samorządy do korzystania z tej formy współpracy z Zakładem Karnym, gdyż osadzeni mogą wykonywać prace, do których w wielu przypadkach trudno znaleźć chętnych – nawet za pieniądze.

Co najważniejsze program pokazał, że więzień to też człowiek, który poprzez pracę chce odkupić swoją winę. Stąd warto dać mu szansę. Tym bardziej, że jego praca jest z korzyścią dla otoczenia.